Rahim alma ameliyatı (histerektomi)
Rahim alma ameliyatı herhangi bir nedenle rahmin vücuttan tahliye edilmesi amacıyla gerçekleştirilen cerrahi girişimdir. Rahmin alınması ile birlikte hastanın hamile kalma olasılığı da ortadan kalkar. Bu nedenle gebelik planlaması olan hastalara zorunlu olmadıkça histerektomi ameliyatı yapılmaz. Operasyon sonrası dikkat edilmesi gerekenler, ameliyatın ne gibi risklerinin olduğu gibi konulara değinmeden önce ‘rahmin alınması ameliyatı nasıl yapılır’ sorusunun yanıtını aktaralım.
Rahim Alınması Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Ameliyat öncesinde bazı tetkiklerin yaptırılması gerekir. Böylece rahim alma ameliyatı öncesinde hastanın genel sağlık durumu değerlendirilir. Hastaya en uygun olan ameliyat tekniği belirlenir ve operasyon aşamasına geçilir. Genel anestezi ya da lokal anestezi altında yapılan operasyonun süresi, hangi tekniğin kullanıldığına bağlı olarak değişebiliyor. Histerektomi ameliyatının sadece 30 dakika sürebileceği gibi bu zamanın 2 saate kadar uzayabileceğini de belirtelim. Operasyonda rahim bağlı dokulardan ayrılarak alınır ve vücuttan tahliye edilir. Sonrasında kesi uygulanan bölgeye dikiş atılarak histerektomi ameliyatı tamamlanır.
Rahim Alma Ameliyatı Çeşitleri
Hastalarda rahim alma ameliyatı 4 farklı şekilde yapılabiliyor. Hangi yöntemin tercih edileceğine doktor tarafından karar verilir ve karar aşamasında da hastanın genel durumu dikkate alınır. En çok tercih edilen yöntemin kapalı teknik olduğunu söyleyebiliriz. Kapalı yöntem şu teknikler de uygulanabilir:
- Total abdominal histerektomi (TAH)
- Bilateral salpingooferektomi (BSO)
- Unilateral salpingooferektomi (USO)
- Subtotal histerektomi
Kapalı Yöntemle Rahim Alma Ameliyatı (Laparoskopi)
Kapalı yöntemle rahim alma ameliyatı yapılması, hastaların daha kısa ve konforlu bir iyileşme dönemi yaşamalarını sağlıyor. Bu yöntemde göbek bölgesine birkaç küçük delik açılıyor ve tıbbi aletler ile bu deliklerden rahme ulaşılıyor. Mikro kamera yardımı ile ameliyatın gerçekleştirildiğini de belirtelim. Laparoskopi ile gerçekleştirilen ameliyatta enfeksiyon riski de açık yönteme nazaran çok daha düşük olur.
Açık Yöntemle Rahim Alma Ameliyatı
Açık rahim alma ameliyatı yönteminde karın bölgesine kesi uygulanır. Sezaryenle doğumda gerçekleştirilen kesiye benzer bir kesi ile rahme ulaşılır. Rahim alınarak vücuttan çıkarılır ve sonrasında kesi uygulanan bölgeye dikiş atılır. Kesi yeri daha uzun olduğundan daha fazla sayıda dikiş atılır. Kapalı yöntem ile kıyaslandığında iyileşme süresi de biraz daha uzundur.
Rahim Alınması Gereken Durumlar
Genel olarak rahim alma ameliyatı hangi durumlarda yapılır sorusunun yanıtını şu şekilde sıralayabiliriz:
- Bazı jinekolojik kanser türleri
- Miyomlar
- Çikolata kisti (Endometriozis)
- Rahim sarkması (Pelvik organ prolapsusu)
- Endometriyal hiperplazi
- Anormal rahim kanamaları
- Hamileliğe ya da doğuma bağlı olarak gerçekleşen bazı komplikasyonlar
Histerektomi Ameliyatı Sonrası Nelere Dikkat Edilir?
Hastaların histerektomi ameliyatı sonrasında doktor tarafından yapılan önerileri ve uyarıları dikkate alması önemlidir. Nelere dikkat edilmesi gerektiği konusunda şu bilgileri aktarabiliriz:
- Doktor tarafından reçete edilen ağrı kesicilerin sadece belirtilen dozajda kullanılması gerekir. Yapılan rahim alma ameliyatı üzerinden bir hafta geçmesine karşın ağrı azalmadıysa doktorunuza başvurmalısınız. Doktorun önermediği ağrı kesici ilaçları kesinlikle kullanmamalısınız.
- Doktorunuz enfeksiyon riskini ortadan kaldırmak için ameliyat sonrasında kullanılmak üzere antibiyotik ilaç reçete edebilir. Antibiyotik ilaçların da sadece belirtilen süre boyunca ve belirtilen dozajda kullanılmasına önem verilmelidir.
- Operasyon sonrasında ağır kaldırma gibi vücudu zorlayan hareketlerden kaçınmak gerekir.
- Kabızlık yaşanmaması için sindirim sistemini sıkıntıya sokan gıdalardan uzak durulmalı ve bol su tüketmeye önem verilmelidir.
- Ne zaman duş alınabileceği doktor tarafından hastaya bildirilecektir. Daha erken dönemde duş almak, enfeksiyona neden olabilir.
- Ameliyat bölgesini her türlü dış etkenden korumalı ve dikişler eriyene ya da alınana kadar bu bölgeye darbe almamaya özen gösterilmelidir.
- İyileşme tamamlanana kadar deniz, havuz ya da sauna gibi ortamlara girmek, enfeksiyon açısından sakıncalıdır.
- Doktor kontrollerini aksatmamak ve beklenmedik bir durum gelişmesi durumunda doktora bilgi vermek de gerekir.
- Günde 20 dakika kadar yürüyüş yapmak metabolizmanın yavaşlamasını önleyerek iyileşmenin hızlanmasına katkıda bulunur.
Rahim Alınması Sonrası Cinsellik Nasıl Olur?
Uygulanan rahim alma ameliyatı sırasında vajinaya herhangi bir müdahale yapılmıyor. Dolayısıyla kişinin cinsel hayatının bu ameliyattan etkilenmesi de söz konusu değildir. Ancak ameliyat sonrasında hamile kalma olasılığının tamamen ortadan kalktığını da belirtmeliyiz. Bu nedenle herhangi bir doğum kontrol yönteminin uygulanması da gerekmiyor.
Rahim Alınınca Menopoza Girilir Mi?
Öncelikle rahim alma ameliyatı sonrasında hemen menopoza girilmediğini belirtmeliyiz. Ameliyat ile eşzamanlı olarak yumurtalıkların da alınması söz konusu değilse, hastanın normal zamanda menopoza girmesi beklenir. Yumurtalıklar da alındıysa bu durumda menopoza girilmesi ihtimali yüksektir.
Histerektomi Ameliyatı Riskleri
Ameliyat söz konusu olduğunda bazı riskler de mevcut olur. Risksiz bir ameliyat olmadığından rahim alma ameliyatı için de çeşitli risklerin mevcut olduğunun bilinmesi gerekir. Mevcut riskler arasında enfeksiyon ve kanama bulunuyor. Enfeksiyon riski ameliyat sonrası kullanılan bazı ilaçlar ile minimum seviyeye çekilir. Akciğerde ya da toplar damarda pıhtı gelişmesi de pek çok ameliyatta olduğu gibi bu operasyonda da geçerli olan riskler arasında yer alıyor. İdrar yolları ya da bağırsaklar gibi bazı yakın organlarda yaralanma olması ve bağırsak tembelliği risklerinin de mevcut olduğunu belirtmeliyiz. Elbette tüm bu risklerin minimum seviyeye indirgenmesi için gerekli tüm önlemler alınıyor. Tecrübeli bir doktorun tercih edilmesi de riskleri en az seviyeye çekebilmek adına önem taşır.