Depresyon nedir?
DEPRESYON NEDİR?
Depresyonun toplumda hayli yaygın rastlanılan bir bozukluk olduğu bilinmekte ve tanımlanmasının Hipokrat devrine kadar uzandığı görülmektedir. Depresyonun en temel belirtileri ortasında daha evvelden isteyerek ve severek yaptığı günlük etkinliklere karşı isteksizlik ve ömürden zevk alamama durumu yer almaktadır. Bunların yanı sıra, vakit içerisinde şahısta kederli ve üzgün bir his durumu i
Depresyonun global hastalık yüküne sebep olan birinci on hastalık içerisinde beşinci sırada yer aldığı görülmektedir. Yürütülen araştırmalarda, toplumdaki yaygınlığının epey fazla olduğu görülmektedir. Depresyonun ergen kızlarda ve erişkin bayanlarda görülme mümkünlüğünün, ergen ve erişkin erkeklerle kıyaslandığında iki kat fazla olduğu dikkat çekmektedir. Ayrıyeten, depresyonun başlangıç yaşının değişiklik gösterdiği, fakat ortalama 20’li yaşların ortalarında başladığı bilinmektedir. Yapılan çalışmalarda, başlangıç yaşının son yıllarda daha erken yaşlara kaydığı dikkat çekmektedir.
Depresyondaki bireylerin, geçmişte yaşadıkları olayların olumsuz ve berbat yanlarını görerek kendilerini hatalı ve cezalandırılmış hissettikleri dikkat çekmektedir. Emsal biçimde, geleceği de umutsuz ve karamsar olarak kıymetlendirerek gelecek ile ilgili çaresizlik niyetlerinin daha da arttığı görülmektedir. Kişi hayattan zevk alamaz hale geldiği ve yaşamanın anlamsız olduğunu düşünecek kadar kendini çökkün hissedebildiği göze çarpmaktadır. Budak (2000) bu olumsuz bakış açısının günlük hayatına, kişilerarası ilgilerine yansıdığını ve onun okul ve/veya iş omurundaki performansında düşüşe neden olduğunu savunmaktadır.
Depresyon, ıstırap, isteksizlik, karamsarlık, değersizlik, yetersizlik, güçsüzlük, aktivite azalması, sakinlik, fizyolojik fonksiyonlarda yavaşlama üzere belirtileri içeren bir sendromdur ve depresyonun günümüzde akıl sıhhati alanında en çok tartışılan problemlerden biridir. Ayrıyeten, depresyonun kıymetli seviyede iş-güç ve yeti yitimine neden olduğuna dikkat çekmektedir.
Ülkemizde psikiyatrik seviyede yardım gerektiren ruhsal bozukluklar içerisinde depresif tipte olanların en fazla olduğu bulunmuştur. Toplum içinde klinik seviyede depresyonun görülme oranının %10 civarında olduğu gözlenmiştir. Depresif belirtilerin genel olarak toplum içindeki yaygınlığı ise %13-20 ortasında değiştiği belirtilmektedir. Depresif belirtilerin hafif seviyelerde olduğu durumlarda bile, bireyi hareketsizliğe, verimsizliğe, mutsuzluğa ittiği ve bu nedenle bu belirtileri gösterenlere ulaşılmasının gözetici ruh sıhhati açısından da değerli olduğu bilinmektedir.
Depresyonda olan bireylerin niyet içeriğini, Beck’in bilişsel üçlüsü olan kendileri, dünya ve gelecek hakkındaki karamsar niyetler oluşturur (Yalom, 2006). Bilişsel üçlünün birinci basamağı; bireyin kendisini olumsuz bir biçimde değerlendirmesidir.Bireykendisini yetersiz, maharetsiz biri olarak kıymetlendirir. Bu değerlendirmesi de bireyin bedelsiz,istenmeyen biri olduğunuve beraberinde ikinci basamak olan; dış dünyanın anlamsız bir yer olduğuna dair düşünmesine neden olur. Üçüncü basamakta ise geleceğe yönelik olumsuz beklentiler oluşur (Arkar, 1992)
Majör Depresif Bozukluğun (MDB) DSM-V açısından tanımlanması için en az 2 haftalık müddet içerisinde 5 ana belirtinin bulunması gerekmektedir. Bu belirtiler ortasında depresif duygudurumu ya da evvelce ilgi duyulan etkinliklere ve olaylara ilgi ve zevk kaybı bulunmalıdır. Ek olarak, uykuda, iştahta, odaklanmada ya da karar almada değişiklikler, bedelsiz ve hatalı hissetme ya da psikomotor yavaşlamalar ya da yerinde duramama belirtileri bulunur. Belirtilere değersizlik, suçluluk hisleri ve intihar niyetleri eşlik eder. Majör depresif bozukluk hastalıklarının yüksek oranda anksiyete bozukluklarıyla da ilgili bir rahatsızlık yaşadığı bilinir. Depresyon ve Anksiyete Bozuklukları hem birbirini tetikler hem de birbirlerinin tahlile kavuşmasını zorlaştırır. Tedavi için muhakkak majör depresyon bozukluğu olan hastaların psikoterapi yardımı alması gerekir. Bilişsel davranışçı terapilerin yaygın olarak kullanıldığı bir hastalık da olsa majör depresyon bozukluğu, sosyoterapi ve psikodinamik terapiyle bireyin toplumsal hayatını etkileyen, belirleyen ve baskılayan dinamikleri tahlil etmek bireyin tedavisi açısından çok yararlı olacaktır. (Kring, Ann M., et al. Abnormal Psychology. John Wiley & Sons, 2015).