Çocuk gelişminde dikkat edilecekler (2-4 ve 4-6 yaş)
Bebeklikte başlayan ve yetişkinliğe kadar devam eden duygusal gelişim, hisleri manaya, kıymetlendirme ve yönetme ile karakterizedir. Çocuklar, yaşlarına ve kişisel farklılıklarına bağlı olarak farklı duygusal gelişim evrelerinden geçerler.
Hisler, insanların olaylara yahut durumlara reaksiyon olarak deneyimlediği ve içsel durumlarını tabir eden ruhsal bir durumdur. Her ne kadar araştırmacılar uzun yıllar boyunca hisleri araştırıyor olsa da maalesef hâlâ cevaplanmamış birçok soru var.
Hislerin günlük hayatımız üzerinde güçlü bir tesirinin olduğu inkar edilemez olduğunu belirten Klinik Psikolog Dr. Gökçe Vogt; “kararlarımızı, keyifli, kızgın, üzgün, sıkılmış yahut hayal kırıklığına uğramış olmamıza; yani hislerimize nazaran veririz” diyor.
Duygularımızı anlamak tıpkı vakitte hayatı daha kolay ve istikrarlı bir formda yönlendirmemize yardımcı oluyor.
‘Bebeklikte başlayan ve yetişkinliğe kadar devam eden duygusal gelişimin, hisleri manaya, kıymetlendirme ve yönetme ile karakterize olduğunu’ belirten Klinik Psikolog Dr. Gökçe Vogt, çocukların yaşlarına ve ferdi farklılıklarına bağlı olarak farklı duygusal gelişim evrelerinden geçtiğinin altını çiziyor.
“Sağlıklı bir ömür sürmenin anahtarı olan duygusal gelişim karmaşık ve şahsileştirilmiş bir süreçtir. İnsanların yetişkinlik periyodunda karşılaştıkları bir çok sorunun çocukluk periyodundaki yaşantının bir yansıması olduğu göz önüne bulundurulduğunda, ebeveynlerin çocuklarının duygusal gelişimlerini desteklemeleri ve duygusal gelişimlerini zedeleyici davranışlardan kaçınmaları hem çocuklarının kendi potansiyellerini ortaya koyabilmesine yardımcı olacak hem de çocuklarının toplumsal bağlarında zorluklar, davranış problemleri, düşük özsaygı üzere çeşitli olumsuz sonuçlarla müsabakalarını engelleyecektir.”
ÇOCUKLARIN DUYGUSAL TEMELLERİ DOĞUMDAN İTİBAREN OLUŞMAYA BAŞLIYOR
Doğumdan 2 yaşına kadar devri kapsayan bebeklik dönemi evresinde çocukların duygusal temellerini atmaya başladıklarını belirten Vogt, sağlıklı bir duygusal gelişimin temelleri için, doğumdan itibaren ebeveynleri ile duygusal bağ kurmaya başlayan bebeklerin kendilerini inançta hissetmelerinin koşul olduğunu söz ediyor.
İHTİYAÇLARI TERTİPLİ OLARAK KARŞILANMALI!
Klinik Psikolog Dr. Gökçe Vogt, “Bebeklerin, ebeveynleri tarafından beslenme, paklık, uyku üzere fizikî gereksinimlerinin sistemli olarak karşılanması; deneyimledikleri mutsuzluk, huzursuzluk, memnunluk, kaygı üzere hislerin anlaşılması; ilgi ve sevgi görmeleri çok değerlidir. Bu evrede bebeklerin inançlı bağlar kurmaları, ilerleyen yaşlarda sağlıklı duygusal münasebetler kurabilmeleri için hayli kritiktir.” diyor.
ÇOCUKLUK DEVRİ: 2-4 YAŞ ARASI
2 ila 4 yaş ortasındaki periyot, birinci çocukluk periyodu olarak isimlendiriliyor.
- Bu devirde çocuklar kendi fikirlerini ve isteklerini tabir etmeye başlıyor.
- Utanma ve kuşku üzere hisleri da hissetmeye başlıyor.
- Bu periyotta ebeveynler, çocukların bağımsızlık isteğini desteklemeli.
- Çocuklarına oyuncaklarını seçmek üzere seçenekler sunmalı.
- Gerektiğinde hudutlar koymalı ve olumlu geri bildirim sağlamalı.
2-4 YAŞ ORTASINDA AİLE NASIL DAVRANMALI?
Klinik Psikolog Dr. Gökçe Vogt, 2-4 yaş devrinde ebeveynlerin, çocukları ile sistemli konuşmalarının, hisleri anlaması ve tabir etmesine yardımcı olacak sözler öğretmelerinin, duygusal zorluk yaşadıklarında yanlarında olup takviye olmalarının değerine değiniyor. Ayrıyeten “kendi başa çıkma hünerlerini çocuklarına model olarak göstermeleri çocuklarının duygusal gelişimi açısından kritik olan bu devri sağlıklı atlatmalarını sağlayacaktır.” diyor.
OKULÖNCESİ PERİYODU: 4-6 YAŞ
4-6 yaş ortasındaki okulöncesi periyodu, çocukların bağımsızlık ve girişkenliklerini geliştirdikleri bir evre.
- Bu periyotta çocuklar meraklıdır.
- Kendi başlarına bir şeyler yapma istekleri artar.
- İnisiyatif alma gayretleri gösterirler.
- Ebeveynler, çocukların inisiyatiflerini cesaretlendirmelidir.
- Çocuk bir sorunu çözme teşebbüsünde bulunduğunda gayretleri takdir edilmeli ve desteklemelidir.
Klinik Psikolog Dr. Gökçe Vogt, genel olarak, 0-6 yaş ortasının duygusal gelişim açısından kritik bir devir olduğunu söz ediyor. Bu yüzden sevgi ve anlayışla çocuğunuzun duygusal gelişimini desteklemenin çok kıymetli olduğunu belirtiyor. Şayet duygusal olarak zorlanıyorsanız, bu zorluklarla başa çıkmak için gerektiğinde uzman dayanağı almanızın hem kendinizin hem de çocuğunuzun gelişmi için çok yararlı olacağını belirtiyor.