Antrenman ilaç mıdır?
Son vakitlerin modası haline gelen idman aktiviteleri hayli yaygınlaşmaya başladığından beri, her an her yerde bu husus ile ilgili medyatik haberlerle sıkça karşılaşır olduk.
Ben de “Egzersiz ilaçtır.” sloganıyla yola çıkan bir küme aktivistin öncülüğünde yürütülen “Harekete liderlik et.” programının gönüllülerinden biriyim. Bu programın farkındalığı sayesinde mevzu ile ilgili hatırı sayılır tıbbi dokumanı da inceleme bahtına erişmiş oldum.
Son vakitlerde tıbbın ulaştığı bilgi seviyesi sonucunda yapılan araştırmalar hastalıkların altında yatan nedenin çok faktörlü olduğunu ortaya koymaya başladı. Bu faktörlerin biri de “inflamatuvar süreç” diye nitelendirdiğimiz bir kısır döngünün devreye giriyor olmasıdır. Sitogenetik araştırmalar, kronik hastalıkların oluşumunda inflamatuvar sürecin en kıymetli rolü üslendiğine dair delillerin epeyce fazla olduğunu göstermektedir.
Günümüzde antrenman ile ilgili yapılan delil kıymeti emniyetli çalışmalar; kelam konusu olan bu inflamatuvar sürecin geri döndürülebileceğini sav etmektedirler. Yani idmanın tesiriyle yalnızca hastalığın ilerleyişini durdurmakla kalmıyorsunuz, birebir vakitte meydana gelmiş olan tahribatı da geriye döndürebiliyorsunuz.
Bu kadar kıymetli bir hareketin elbette ki faydalarının yanında, dikkatli olunması gereken özellikleri de mevcuttur.
O halde sorulması gereken soru “Nasıl ve ne kadar idman?” formunda olmalıdır.
Genel prensip olarak idman; aerobik aktivite, kuvvetlendirme ve yük aktiviteleri ile istikrar ve germe aktiviteleri halinde üç kümeye ayrılmaktadır. Bilhassa biz tabiplerin herkese önerdiği aktivite; organizmayı çok zorlamayan ve gerilim yaratmayan aerobik olarak tanımlanan yürüme, bisiklet, yüzme ve tenis üzere aktivitelerdir. Ek olarak kelam konusu aktivitelerin bireyin yaşı, kilosu ve var olan sıhhat sıkıntılarına nazaran hafif ya da orta şiddette ayarlanmasının, bir doktor tarafından denetim edilmesi daha doğrudur.
“Ne kadar idman?” sorusuna gelirsek, haftada en az beş gün ve 150 dakika olmak üzere, tertipli olarak her gün, en az 30 dakika biçiminde ayarlanmalıdır. İdmanın, sabahın ilerleyen saatlerinde yapılmasının da değeri; günün o saatlerinde hava sıcaklığının ve neminin en uygun saatler olması dolayısıyladır.
Sağlıklı ömür için tıbbı profesyonellerin danışmanlığında yapılan antrenmanın sağladığı yararlar uzun bir liste oluşturmaktadır.
Aktifliğine dair önemli delillerin ortaya konulduğu bir aksiyonun, ilaç olarak tanımlanması şaşkınlık yaratmamalıdır.
İşte bu yüzden “Egzersiz ilaçtır.” demek durumundayız.