Altıncı hastalık
- Altıncı hastalık nedir?
Altıncı hastalık (ekzantem subitum, roseola infantum) bulaşıcı bir viral döküntülü hastalıktır. Etken herpes virüs ailesinden sıklıkla human herpes virus- 6 (HHV-6), daha nadiren de human herpes virus- 7 (HHV-7)’dir. Her mevsimde görülebilir lakin ilkbahar ve sonbaharda sıklığı artar.
- Altıncı hastalık çocuklarda hangi yaş kümesinde görülür?
Altıncı hastalık sıklıkla 6 ay – 2 yaş ortası çocukları tesirler. İki yaşını doldurmuş çocukların en az %95’i virüs ile enfekte olur lakin döküntü yalnızca 1/3’ünde gelişir.
- Altıncı hastalık nasıl bulaşır?
Bulaş, enfekte şahısların sekresyonları ile olur. Enfekte şahısla direk temas (öpme, sarılma), sekresyonlarının solunması (öksürük, hapşırık) yahut temas ettiği yüzeyler aracılığıyla bulaşır.
- Altıncı hastalık belirtileri nelerdir?
Virüs bedene alındıktan sonra belirtilerin ortaya çıkması (kuluçka dönemi) 5-15 gün sürer. Bulaştırıcılık, ateşli devir boyunca ve ateş düştükten 1-2 gün sonrasına kadar devam eder. Yaklaşık 3-5 gün devam eden ateş (sıklıkla > 39,5℃) ve ateş düştükten 12-24 saat sonra başlayan döküntü görülür. Döküntünün çıkmasıyla bulaş riski biter. Döküntü sıklıkla gövde ve uzunluğundan başlar, akabinde yüz, kol ve bacaklara yayılır. Çapı 2-3 mm, pembe-kırmızı ve basmakla solan döküntüler 1-2 gün içinde kaybolur. Ateş ve döküntü dışında iştahsızlık, huzursuzluk, hafif ishal, hafif öksürük ve burun akıntısı, göz kapaklarında ve uzunluğundaki lenf bezlerinde şişlik üzere hastalığa özgül olmayan bulgular görülebilir.
- Altıncı tanısı nasıl konulur?
Altıncı hastalıkta birkaç gün devam eden yüksek ateş sonrası ortaya çıkan döküntü ve muayenede rastgele bir enfeksiyon odağının olmaması teşhisin rahatlıkla klinik olarak konulmasını sağlar. Bağışıklık sistemi ile ilgili kıymetli bir hastalığı olan yahut önemli komplikasyon gelişen çocuklarda, teşhisin laboratuvar olarak mutlaklaştırılması gerekebilir. Tam kan sayımında lökosit yani beyaz küre bedelinde düşüklük sık görülür ve geçicidir. Kesin tanısı kanda serolojik olarak HHV-6/7 has Ig M tipinde antikorların saptanmasıyla konulur.
- Altıncı hastalık nasıl tedavi edilir?
Viral bir enfeksiyon olduğu için altıncı hastalığın etkene yönelik tedavisi yoktur. Bu yüzden tedavi destekleyicidir ve ateş düşürücü, istirahat ve kâfi sıvı alımı kafidir.
- Altıncı hastalığın seyri nasıldır? Komplikasyonları nelerdir?
Altıncı hastalık çabucak ebediyen çok düzgün seyirlidir ve hastalık sonrası ömür uzunluğu kalıcı bağışıklık kazanılır. Hastalığı geçiren çocukların %10-15’inde febril konvülsiyon (ateşli havale) görülür. Daha nadiren görülen komplikasyonlar olan ensefalit (beyin dokusu iltihabı), hepatit (karaciğer iltihabı) ve miyokardit (kalp kasının iltihabı) sıklıkla bağışıklık sistemi hastalığı olan çocuklarda ortaya çıkar.
- Altıncı hastalıktan korunma usulleri nelerdir?
Altıncı hastalığın aşısı yoktur. Her enfeksiyon hastalığında olduğu üzere el yıkama ve ateşli çocukların kreşe gönderilmemesi üzere tedbirlerin dikkate alınması bir ölçü müdafaa sağlayabilir fakat tabiatta yaygın olarak bulunan bir enfeksiyon etkeni olması ve aşısının bulunmaması sebebiyle korunma usulleri birçok defa yetersiz kalır.
Doç Dr. Nisa Eda Çullas İlarslan
Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı